Кызыт тиде пашам те ончен кертыда, мутлан, тыште: http://marlamuter.org/muter/10_томан/искусство але тыште http://marlamuter.org/muter/10_томан/культур
Шонем, варваризм шотышто тиде эн сай лекмаш. Мутер-влакым, Васильев-Учаевын але 10-томаным, вигак тӧрлаташ огеш лий, тиде мутер-влакын авторже-влак улыт. Тиде мутер-влакым мемнан эртыклан оригинал сынан кодыман, кеч могай жапыште ончаш лийже, могай тудо жапыште мемнан йылмына лийе, могай мут-влакым тунам кучылтыныт.
Да эше теве мом шотыш налман. У мут-влак вашталтен кертыт. Мутлан, ончыч ме "сотовый телефон", "сотыкыл телефон" манышна, вара "сотыкыл кутырчык", вара "караш кутырчык" а кызыт "кӱсен кутырчык". Кажне годым тыгай оригинал мутер-влакым тӧрлаташ - ала сай паша огыл, шонем. Сайрак лиеш - у мутерым ышташ (кызыт тиде http://marlamuter.org/muter/Эрыкан). Тиде мутерым кажне регистрацийым эртыше пайдаланыше тӧрлатен кертеш, а вара уже тӱҥ виктарыше оригинал мутер-влакгоч тиде у мутыш колтымашыш ыштеш.
Айста, марий-влак чумыргалза, мемнан паша шуко. Чыла варваризм-влакым мемнан йылме гыч кудалтена.
Семмастар, такшым, "музыкант" манмым ончыкта. "Музыкант" ден "композитор" коклаште ойыртем уло, кузе "семмастар" манмеке нине кок мутым ойыраш? Тыгак те "район" мутым "кундем" мут дене вашталташ темледа. Тидын годым йӧршын марий йылмым, тиде мутын ыҥжым (значенийжым) шотыш огыда нал. "А кундем" тиде мо? "А край", "А сторона", "А округ", "А местность", "А область", "А район"? Раш огыл! Марий йылмыште тиде мутым пеш шуко кучылтыт да "район" семын гына огыл. Тыгай умылыдымаш йылмыште, терминологийыште, лийшаш огыл. "Композитор" мутлан у мутым шонен лукман, мутлан эстон йылмыште helilooja - "создатель звука, музыки", марла "семвозышо" манаш лиеш дыр. Районым мый район семынак кодаш темлем, "кундем" мутым административле шелмаште "край" олмеш кучылташ темлем, тыге тудо марий йылме деке лишшырак. Пермский край - Пермь кундем.
ReplyDeleteА "мурызо" - тиде "музыкант" огыл мо? Википедийыште, "край" - тиде "мланде", Пермь мланде, мутлан. "Область" - тиде "вел", "округ" - йырвел. Мом тыште эше шонаш, административ шеледымаш шотышто чыла раш, шонем. Ала эн сай мут-влак огыл, но руш мут деч 10 пачаш сайрак.
ReplyDeleteАдминистратив шеледымаш шотышто, мый вес кусарыме радамым эше шым уж. Иктаж-кӧ вес кусарымаш радамым, кушто чыла тиде мут-влакым(район, область, край, округ) кусарыме, темлен огыл. Садлан улшо радамым кучалтена.
Мурызо - певец. Семмастар - музыкант, композитор. Мутлан ончыч Пупкин - композитор ман возымо гын, вара синоним семын семмастар манынат возаш лиеш. Пупкин - семмастар манын гына возымеке, раш огыл кӧ тыгай Пупкин - ала тудо чаплын кӱсле дене шокта але тале композитор :) Тыгак "мланде" мутын марий йылмыште пеш шуко ыҥже.
ReplyDelete>Мом тыште эше шонаш
Тиде олык марий Википедийын тӱҥ йӧстыкшӧ (проблемыже) тушто пеш шуко шоныде возалтын да чӱчкыдын йӧршын умылаш ок лий мом возышо каласынеже. Садалан калык пешыжак огешат возо. "Мый тыге шонем да тыге лийшаш" лозунг дене тораш от кай.
Йӧра, семмастар да семвозышо коклаште чыла раш лие. Йӧстык огыл, кызыт колтымашым семвозышо мутыш шындынам. Марий-влаклан тыгай ончылеҥ-влак кӱлыт, кӧ уш дене у мут-влакым луктын кертеш. Айда, МариУвер, сайтыште регистрацийым эрте, у мут-влакым тушко пурташ пырля тӱҥална.
ReplyDeleteМланде мутын ыҥже влак шукын улыт, административ шеледымаш шотышто Википедийыште ик ыҥ веле кучалтеш - "край".
У мут-влакым каҥашаш кӱлеш - marlamuter.org сайтыште тидым йӧнлын ышташ лиеш.
Композитор олмеш В.Газетов шке жапыштыже "семлыше" але "семлызе" ман темлен ыле.
ReplyDeleteё
ReplyDelete