Tuesday, May 24, 2011

Марий мутер-влак StarDict-лан, ABBYY Lingvo-лан да XDXF сын дене

Пел арня www.marlamuter.org сайтыште ӱзгар-влакым ыштенам ыле. Теҥгече пытаренам. Тиде у ӱзгар дене www.marlamuter.org/muter/ сайтыште улшо кеч-могай мутерым StarDict-ыш, ABBYY Lingvo-ыш але XDXF сыныш вигак кусараш лиеш. Сайтыш у мутерым пуртет, да вара ик полдыш темдалмаш дене тиде программ-влаклын келшыше сын дене мутерым налат.

Кызыт жапыште StarDict-лан мутер-влак сайын ышталтат, нимогай йӧстык уке. Лишыл жапыште Кагазвиктыш сомылым марла шуктышо-влаклан полшыкым ABBYY Lingvo сыныш кусарем, тушто ик изи йӧстык кодын. А молан 10-томан марла-рушла мутерым ABBYY Lingvo лан кызыт сайын ышташ ок лий - мый изиш варарак каласем.

XDXF сын нерген изиш каласаш кӱлеш. Тиде сын шкеже кызыт draft семын улеш, тиде сын пытартыш огыл улеш, вашталтын кертеш. Молан манаш гын, тиде сыным кажне программ шке семын палемдеш, иктӱрлӧ лектыш уке. XDXF сын дене мутерым ышташ гын, тиде лектыше мутерым садак кажне программлан лӱмын ыштыман, а тиде кызыт йӧнлын огыл.


Йолташ-влак кызыт тиде кылвер почеш кӱшнӧ каласыме нерген мутер-влакым ончен кертыда:

www.marlamuter.org/download.php

Ончалза, тергыза, вара могай йодыш але темлымаш лиеш гын - мыланем каласыза. Мыйын e-mail адресемым чылан паледа чай.

====
йӧстык - problem

Tuesday, May 10, 2011

Ала таче мемнан сай кече

Пел ий утла эртен, кунам ме икымше гана марий локальым кӱшыл йогыныш темлешна. Ала кызыт тудым пуртеныт. Тый ӱлнӧ улшо кылвер почеш каен да лудын кертат, кузе тиде процесс каен:

http://sourceware.org/bugzilla/show_bug.cgi?id=11947

Кызыт ынде glibc у тӱрлыкым вучена, тушто марий локаль уже лийшаш. Кызытсе glibc тӱрлык - 2.13. Вес тӱрлык 2.14 лиеш.

Тый шке линуксыште тыге glibc тӱрлыкым пален налын кертат:
$ ldd --version

Тыйын марий локаль уло гын, тиде /usr/share/i18n/locales/ фолдырыште mhr_RU лӱман файл лиеш. Тиде файл уке улеш гын, тыйын компучырыште марий локаль уке улеш. glibc 2.14 тӱрлык дене тиде файл лийшаш.

--------
кӱшыл йогын - аҥгличанла тиде upstream
тӱрлык - version
фолдыр - аҥгличанла folder, рушла папка

Thursday, March 24, 2011

Варваризм ваштареш

Ончычсо post-што мый тыланда Марла-Рушла 10-томан мутер нерген каласышым, сӧренам мом варваризм ваштареш ышташ лиеш. Кызыт тыгай пашам МарлаМутер у сайтыште пытышым.

Кызыт тиде пашам те ончен кертыда, мутлан, тыште: http://marlamuter.org/muter/10_томан/искусство але тыште http://marlamuter.org/muter/10_томан/культур

Каласаш кӱлеш, тиде маналтеш вес вереш(мутыш) колтымаш. Тиде сайтыште тыгай колтымашым кеч-могай варваризм гыч ышташ лиеш, колтымашым мутер виктарыше веле ыштен кертеш, палыдыме пайдаланыше-влак тидым ыштен огыт керт.

Шонем, варваризм шотышто тиде эн сай лекмаш. Мутер-влакым, Васильев-Учаевын але 10-томаным, вигак тӧрлаташ огеш лий, тиде мутер-влакын авторже-влак улыт. Тиде мутер-влакым мемнан эртыклан оригинал сынан кодыман, кеч могай жапыште ончаш лийже, могай тудо жапыште мемнан йылмына лийе, могай мут-влакым тунам кучылтыныт.

Да эше теве мом шотыш налман. У мут-влак вашталтен кертыт. Мутлан, ончыч ме "сотовый телефон", "сотыкыл телефон" манышна, вара "сотыкыл кутырчык", вара "караш кутырчык" а кызыт "кӱсен кутырчык". Кажне годым тыгай оригинал мутер-влакым тӧрлаташ - ала сай паша огыл, шонем. Сайрак лиеш - у мутерым ышташ (кызыт тиде http://marlamuter.org/muter/Эрыкан). Тиде мутерым кажне регистрацийым эртыше пайдаланыше тӧрлатен кертеш, а вара уже тӱҥ виктарыше оригинал мутер-влакгоч тиде у мутыш колтымашыш ыштеш.

Айста, марий-влак чумыргалза, мемнан паша шуко. Чыла варваризм-влакым мемнан йылме гыч кудалтена.

Tuesday, March 1, 2011

10-томан Марла-Рушла мутер тӱҥямбал эҥыремышвотышто


2011 ийыште Пургыж тылзын 27 кечыныште www.marlamuter.org сайтыште 10-томан Марла-Рушла мутерым верланышна. Кылвер: www.marlamuter.org/muter/10_томан

Шонем, 10-томан мутер нерген шукын уже колыныт. Марий ТУЙ-влак тиде мутер нерген шукын кутыреныт. Тиде мутер кокыте шыжмашым пуа.

Тиде кугу марий мутерым МарНИИЯЛИ ыштен да савыктен. Пашашт ӧрыктарен. 32+ тӱжем наре мут, тиде пеш кугу паша. Тиде икымше - сай шыжмаш. Весыже уже сай огыл. Але МарНИИЯЛИ-ште тыгай еҥ-влак пашам ыштат, але тыгай жап лийын, мутерыште шуко руш мут-влак улыт да автор-влак южгунам руш мут-влак дене марий мутым алмашташ тыршат. Марий мут-влакын кӱлешлыкым иземденыт. Да кызыт тыгай нелылык лектын: руш-влак марий мутланымашым колымо годым, тиде варваризм-влакым колат, да вара марий йылме нерген нунын сай огыл ой лектеш.

Вара тиде мутерым Марий Эл Радио электрон сыныш кусарен. Сай шонемаш, мутат уке. Но тиде паша - пареҥгым луктымаш огыл, шот дене ыштеман. А шот лийын огыл. Кнага гычын электрон мутерыш кусарыме годым, сканлымаш деч вара текст тергыме лийын огыл. Садлан тиде мутерыште шуко йоҥылыш. Кӧ титакан? Шонем, программист-влак тыште титакан огыл. Тыште вуйлатыше-влак титакан. Нуно тергымашым виктарен огытыл, кеч тидым ышташлан йӧн ыле.

Марий калык кызыт йӧсӧ верыште улеш. Йылмым вияҥдыман, кажне тидым палеш. Кузе вара? Кызыт тыгай йӧным темлем. Вот-мутерыште мутым ончымо годым, тыгай полдыш уло "Тыште йоҥылыш". Тудым темдал, да йоҥылыш нерген возо. Мутлан, тиде мутышто: http://marlamuter.org/muter/10_томан/ойлымаш ӱлнӧ мут мучаште пурла могырышто тиде полдыш верланен. Кызыт мемнан сайтыште кеч мутер-влакым тӧрлаташ лиеш, но 10-томан мутер ден Васильев Учаевын мутер-влакым тӧрлаташлан чыла пайдаланыше-влаклан йӧн петырыме. Тиде полдыш гоч йоҥылыш нерген каласен кертат, а вара виктарыше йоҥылышым тӧрлатеш.

Сайт нерген пеш ит вурсо, тиде сайт бета-тӱрлык кызыт. Кузе варваризм шотышто нелылыкым эрташ - вара эше возем. Вучалте изиш.


---
ТУЙ - Тӱшкаувер йӧнык-влак, аҥгличанла - mass-media, рушла - СМИ